Danh lam thắng cảnh

Lăng mộ nhà Nguyễn

Lăng mộ này nằm gần thành phố Huế, trải dài dọc theo bờ con sông Hương thơ mộng. Đây là một trong số những địa điểm được ưa chuộng nhất tại Việt Nam. Tôi nhận thấy rằng, những lăng mộ đẹp nhất trong khuôn viên này là lăng của các vua Minh Mạng, Khải Định, Tự Đức, Thiệu Trị và Đồng Khánh. Các lăng mộ này được xây dựng với phong cách tôn giáo địa phương với những góc đối xứng nhau và nhiều họa tiết tỉ mỉ. Mỗi lăng mộ đều có những nét khác nhau từ cách bố trí vườn cây, cầu và lối đi. Lăng vua Khải Định có những phiến gốm hay thủy tinh rất đẹp, công phu và có lẽ là lăng mộ đẹp nhất ở đây.

Cách đây 80 năm, một người phương Tây, Ph.Eberhard đã viết:Huế là một rung tâm du lịch hấp dẫn, nơi có Kinh thành, hoàng thành và lăng tẩm, có sức cuốn hút đặc biệt đối với du khách và các nhà mỹ thuật. Chỉ riêng lăng tẩm của các nhà vua Nguyễn không thôi cũng đủ có giá trị đối với cuộc du lịch rồi. Triều Nguyễn (1802- 1945) có đến 13 vua, nhưng vì những lý do phức tạp khác nhau, nên ở Huế chỉ còn 7 khu lăng tẩm do triều đình xây dựng. Đó là các lăng vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu trị, Tự Đức (ở đay còn có lăng mộ vua Kiến Phúc), Dục Đức (ở đây còn có mộ hai vua Thành Thái và Duy Tân), Đồng Khánh và Khải Định. Theo ý đồ quy hoạch kiến trúc Kinh đô nhà Nguyễn vào đầu thế kỷ XIX, các khu lăng tẩm ấy nằm trong vùng khá riêng biệt ở phía Tây Huế.

Khu lăng mộ nhà Nguyễn
Khu lăng mộ nhà Nguyễn

Kiến trúc cung đình nhà Nguyễn rất tuân thủ các nguyên tắc phong thuỷ. Lăng tẩm nào cũng phải theo đúng những quy luật liên quan đến các thực thể địa lý thiên nhiên như: sông, núi, ao, hồ, khe suối và nhất là huyền cung ở trung tâm điểm của mặt bằng kiến trúc phải toạ lạc đúng long mạch. Bố cục mặt bằng khu lăng tẩm nào cũng chia làm hai phần chính: phần lăng và phần tẩm. Khu vực lăng là khi vực chôn thi hài nhà vua, khu vực tẩm là chổ xây nhiều miếu, điện, lầu gác, đình, tạ,….để nhà vua lúc còn sống thỉnh thoảng rời hoành cung lên đây tiêu khiển. Chính vì vậy, mỗi lăng tẩm Huế, chẳng những là di tích lịch sữ văn hoá mà còn là một thắng cảnh, một đoá hoa nghệ thuật kiến trúc giữa chốn núi đồi xứ Huế. Vì lăng tẩm Huế có được những giá trị văn hoá nghệ thuật cao như thế nên ngay từ năm 1957, trong quyển Les Merveilles du Monde được Viện sĩ hàn lâm Pháp Jean Cocteau đề tựa, một nhóm gồm 15 tác giả phương Tây xếp lăng tẩm các vua nhà Nguyễn vào hàng kỳ quan của thế giới.