Sò – một loài động vật nhuyễn thể, vỏ cứng có khía dọc nổi rõ, họ sò hến, ở biển. Người tiêu dùng phân biệt, có sò huyết, sò gạo và sò lông; sò huyết to bằng ngón chân cái người lớn, vỏ thẫm, không có lông, thịt đỏ, dịch (máu) màu đỏ; sò gạo nhỏ hơn, thịt màu ngà, vỏ ở gần miệng có lông; sò lông to hơn ngón chân cái người lớn, vỏ bao phủ một lớp lông, thịt trắng ngà.
Click here để xem các tour du lịch Hạ Long
Trong ba thứ sò ấy, sò huyết đắt hơn cả, ngon nhất; tiếp đến là sò gạo; sò lông rẻ nhất. Phổ biến, cả ba thứ người ta ăn luộc, song cũng thấy lấy thịt sò lông dùng để xào với măng chua hay rau cải.
Luộc sò, tất nhiên không được sống quá, nhưng cũng không được chín quá. Sống quá khó cạy miệng, ăn tanh; chín quá, sò há miệng, nước luộc tràn vào, ăn nhạt, mất vị. Huệ – một cô bạn người Hạ Long có lần đến chơi thấy nhà mua được mớ sò huyết, cô trổ tài… luộc. Sò vò rửa sạch, cô để sẵn trong nồi, cô đun một nồi nước khác thật sôi rồi đổ nhiều vào nồi sò để sẵn ấy, dùng đũa đảo đều sò vài lượt, để chừng dăm bảy phút rồi đổ ra rổ, thế là đã có món sò luộc vừa ăn. Cách luộc ấy cô gọi là “làm lông sò”. Tôi đã thử làm theo cách ấy, thấy với sò gạo cũng được, với sò lông phải “làm lông” hai lần thì mới chín.
Tham khảo thêm món sá sùng Hạ Long
Để luộc sò Hạ Long thì “Chuẩn” của một con sò luộc là sò còn nguyên con, không há miệng; khi ăn dùng móng tay tách vỏ phải hơi khó một chút, nước trong mình sò không lẫn nước luộc, thịt sò còn đầy đặn. Để con sò nằm ngang mà tách, khi tách hé, thấy thịt sò dính vào vỏ phía bên nào thì vỏ ấy phải để dưới, sao cho nước và thịt sò nằm gọn ghẽ trong nửa vỏ dưới ấy.
- Sò nướng Hạ Long
Ăn sò ngon nhất là lấy cái thìa nhỏ hay cái dĩa nhỏ thường dùng để cắm miếng trái cây, hớt lấy chút tương ớt đã pha chế sẵn với chút bột canh và hạt tiêu, hoặc chỉ nguyên là tương ớt, loại chua ngọt của miền Nam, ở đĩa, quết vào thịt sò ở cái nửa vỏ mình vẫn cầm trên tay rồi đưa lên, dùng răng cửa trên lựa, “cạp” lấy thịt sò lẫn nước vào miệng; nhai từ tốn, đến khi thấy dậy sự bùi, ngậy, ngọt mát, ấy là lúc đã đạt được sự khoái cảm của chuyện ăn sò. Ăn sò, người ta còn ăn kèm với lá dấp cá chấm dấm ớt hoặc rau húng. Ăn sò phải khi còn nóng, ăn nguội khó bóc, kém vị…
Song có một cách ăn sò Hạ Long, so với ăn luộc còn tìm thêm được các cung bậc hương vị mới, đó là sò luộc chỉ có thể ăn sò ở bậc chín đến, trong khi cách này ngoài ăn chín đến còn được thưởng thức sò chín hẳn, sò chín quắt. Đấy là sò nướng.
Các quán nhậu ở Quảng Ninh, nếu dùng sò, chủ quán sẽ hỏi ăn luộc hay nướng. Nướng, chủ quán dùng cái vỉ sắt hai mảnh, mở ra, xếp sò vào giữa rồi gấp lại, đặt lên bếp than hồng. Thường thì họ nướng sò chín hẳn, thậm chí nướng cháy vỏ, thịt sò quắt lại; muốn ăn sò nướng chỉ chín đến, phải bảo.
Xem thêm: Hạ Long 1 ngày
Ăn sò nướng ở quán Hạ Long, mà chả cứ, sò luộc cũng vậy, do nhậu lai rai, mải chuyện với nhau nên không tránh khỏi sò bị nguội, thành thử độ ngon ngọt của chúng khó mà đạt tới đỉnh điểm.